ก่อนอื่นมารู้มาจักมีดแหกล้านนากันก่อน มีดแหกล้านนาที่พบเห็น จะมีที่ทำมาจากเขาจากงาของสัตว์ล้วนๆ แล้วเหลาให้เป็นรูปทรงของมีด และอีกแบบคือมีดแหกตองฟ้าผ่า ใบมีดทำมาจากโลหะส่วนด้ามนั้นมีทั้งทำมาจากเขา งา ไม้  มีดแหกทั้ง2แบบนี้จะไม่มีความคมเพราะจะใช้แหก(ขูดไปตามร่างกาย) เพื่อรักษาความเจ็บป่วยหรือใช้ไล่ผี ฯลฯ ทีนี้มาดูมีดแหกตองฟ้าผ่าบ้าง มีดแหกตองฟ้าผ่านั้น(โลหะล้านนาจะเรียกว่า"ตอง") ถ้าท่านสังเกตใบมีดแหกส่วนใหญ่จะใช้โลหะที่ถูกฟ้าผ่าเพราะถือว่าเป็นของอาถรรพ์ มีพลังของสายฟ้าบรรจุอยู่ ในสมัยก่อนการที่ได้โลหะจากฟ้าผ่านั้น จะได้จากโลหะจากยอดเจดีย์ วัตถุที่เป็นโลหะที่จะถูกฟ้าผ่าได้ ถ้าสังเกตตามธรรมชาติ ฟ้าจะผ่าที่สูงๆ ที่เด่นๆ ดังนั้นโลหะที่จะอยู่ที่สูงๆ แล้วโดนฟ้าผ่าได้นั้นคือพวกยอดเจดีย์ต่างๆ ยอดเจดีย์ปลายยอดทำมาจากโลหะต่างๆแล้วอยู่ที่สูงดังนั้นการที่เกิดฟ้าผ่าได้มีโอกาสสูง เมื่อเกิดฟ้าผ่าพวกยอดเจดีย์ทางล้านนาถือว่าคึ๊ดและมีการชำรุด ต้องเปลี่ยนยอดใหม่ ยอดเจดีย์ที่เป็นโลหะโดนฟ้าผ่าจึงเป็นวัตถุอาถรรพ์ที่นำมาตีเป็นมีดตองฟ้าผ่า  ถ้าสังเกตดีๆมีดแหกตองฟ้าผ่าของล้านนาใบมีดที่พบเห็นมากที่สุดคือ ใบมีดทำจากทองเหลือง เพราะว่ายอดเจดีย์ต่างๆในสมัยก่อน ต้องตากแดด ตากลม ตากฝนแล้วต้องไม่เป็นสนิม ดังนั้นโลหะที่ไม่ถูกสนิมกินเลยนั้นคือทองเหลือง ฉะนั้นคนโบราณจึงใช้ทองเหลืองในการทำโครงของยอดเจดีย์(ปลายๆอาจประดับใบไม้เงินใบไม้ทอง ยอดสุดเป็นทองคำ แต่โครงจะเป็นทองเหลือง) เพราะมีความทนทาน อันดับต่อมาที่พอพบเห็นคือใบมีดทำมาจากทองแดง แต่ว่าคุณสมบัติของทองแดงจะด้อยกว่าทองเหลืองเพราะทองแดงมีโอกาสเป็นสนิมแต่ไม่มากเท่าเหล็ก และทองแดงเป็นสื่อไฟฟ้าได้ดี ทำให้เกิดฟ้าผ่าได้ง่าย จึงไม่ค่อยนำมาทำโครงยอดเจดีย์แต่ก็มีบ้าง ใบมีดที่เป็นทองแดงนั้น ถ้าสังเกตให้ดีแล้วทองแดงเมื่อถูกสนิมไปนานๆ เมื่อตีเป็นใบมีดสีจะเป็นทองแดงเถื่อน ดังนั้นจะเห็นว่ามีดแหกล้านนาตรงใบมีดจะพบเห็นเป็นใบมีดทองเหลืองกับใบมีดทองแดงเท่านั้น อันนี้คือที่มาที่ไปของตัวใบมีดแหกตองฟ้าผ่า ที่เราเห็นทำไมถึงเป็นทองเหลืองหรือทองแดง ทำไมไม่เห็นเป็นใบเหล็ก ส่วนด้ามของมีดนั้นส่วนใหญ่จะใช้ของอาถรรพ์เหมือนกันในการทำด้ามมีด เช่น .ใช้เขาควายตายฟ้าผ่า ไม้ที่ถูกฟ้าผ่า อันนี้เจอบ่อย ที่เหลือก็จะเป็นงาช้าง     

        มีดแหกล้านนาหากจะดูความเก่าอย่าไปดูใบมีด หลายคนไปเข้าใจว่าใบมีดต้องเป็นสนิม อย่างที่บอกไว้ว่า มีดแหกตองฟ้าผ่าทำมาจากทองเหลืองและทองแดงบ้าง ดังนั้นใบมีดโอกาสเป็นสนิมน้อยมาก บางครั้งดูเหมือนใหม่เลย ให้ท่านไปดูตรงกั่นมีดกับด้ามมีดหรือครั่งในกั่นมีด ของพวกนี้จะบ่งบอกถึงความเก่าของมีดแหกเล่มนั้นๆ    

      มีดหมอตองฟ้าผ่าเล่มนี้ถ้าดูจากความเก่าของงาช้างอายุเกิน100ปีแน่นอนเพราะเนื้องาฉ่ำมากๆเป็นสีน้ำผึ้ง(บางจุดงาออกสีชมพู) จนแตกลายงา หลายคนที่เคยได้เห็น แล้วดูงาช้างเป็นจะบอกว่าชิ้นน่าจะเป็นคตงาช้าง ตรงใบมีดจารอักขระตัวเล็กๆเต็มใบทั้ง2ข้าง และมีคาถาอยู่2บทที่จารทับอักขระขึ้นมาอีกชั้นหนึ่ง จะจารตัวใหญ่ชัดเจน โดยจารคาถาไว้ว่า "นะ มะ อะ กะ สะ ภะ หะ อีกบทหนึ่งจารว่า จะ กะ ธุ กะ ธุ จะ ธุ จะ กะ " ส่วนตรงด้ามงามีรอยจารอักขระแต่ว่าจะเลือนไปบ้าง มีดหมอล้านนาเล่มนี้ถือว่าสวยมากๆ ทั้งทรงมีด และเป็นด้ามงา มีความเก่ามากๆ เป็นมีดตองฟ้าผ่าที่ไม่ค่อยเจอเพราะสร้างยาก มีดหมอล้านนาแบบนี้สามารถเอาไปใช้ในพิธีไล่ผีหรือรักษาโรคต่างๆ ทำน้ำมนต์หรือนำติดตัวเวลาเข้าป่าเข้าดง ไปที่มีผีตายโหง ทางสามแพร่ง ที่มีผีสางนางไม้ ไปนอนต่างที่ต่างแดน พกพาไปไว้กันของพวกนี้ครับ