มีดหลูบเงินด้ามงาโบราณล้านนา เก่าแห้ง 100 กว่าปี
มีดหลูบเงินด้ามงา ขนาด รวมทั้งฝัก 9.5 นิ้ว ใบมีดรวมด้าม 9 นิ้ว ด้าม 3 นิ้ว ฝักหลูบ 6.5 นิ้วเกิ่ง ใบมีด 5.5 นิ้ว ด้ามงา 2 นิ้ว
ศาสตรา อาคม และความรัก
มีดด้ามงาหลูบเงิน ( "หลูบ"หมายความว่าหุ้ม ) หรือมีดหลูบเงินทรงกระบอก คนล้านนาเก็บในฐานะของสะสม ไม่นำมาใช้งานพร่ำเพรื่อ เมื่อไม่ใช้จึงได้แต่ถนอมรัก ขัดสนิมอาบน้ำมันเก็บไว้ในที่อันควรจนกาลเวลาไม่อาจทำลายได้ มีดแบบนี้เป็นของนอกนำเข้ามิใช่ของทำตามเหย้าเรือนของชาวไทยวน นักค้าของโบราณตามชายแดนยืนยันว่าสายส่งชาวไทใหญ่นำเข้าจากรัฐฉานทั้งสิ้น ที่ค้างอยู่ตามบ้านเราย่อมเป็นของนำเข้าเมื่อนานมาแล้ว
คุณรุ่งชัย ชัยวงศ์ เล่าว่ามีดด้ามงาฝักเงินในเขตรัฐฉานมักเป็นของผู้ดีมีเงิน ชาวบ้านร้านตลาดใช่ว่าจะมีกันทุกคน ใครมีเงินก็สั่งทำพิเศษ จะเอางา เอาเขี้ยว หรือแกะด้ามงดงาม ก็แล้วแต่ปัจจัยสั่งทำ
ส่วนการใช้งานนอกจากจะเป็นเครื่องประดับโก้เก๋แล้ว พ่อหมอปู่ครูยังใช้เพื่อการรักษาโรคและประกอบพิธีตามความเชื่ออีกด้วย
มีดด้ามงาของไทใหญ่หรือของชนเผ่านั้น มีแผ่นเงินหุ้มฝักและด้ามถ้าชำรุดแล้วซ่อมยาก ทุกวันนี้หาเล่มที่สมบูรณ์ได้ยากเช่นกัน ใบมีดเป็นเหล็กเนื้อดี ตามคำเล่าว่าเป็นเหล็กจากเมืองหนอง เมืองโต๋นในเขตรัฐฉาน พ่อค้าวัวต่างจากบ้านเรานำเข้ามาขาย ขณะเดียวกันคนจากแหล่งผลิตก็นำเข้ามาในยุคตื่นของเก่า คนหาของชาวไทใหญ่ไล่เก็บทุกหมู่บ้าน ทั้งดาบ มีด ผ้าซิ่น ตระกร้าสาน ฯลฯ ของเก่าหลากหลายจึงมาค้างอยู่เชียงใหม่ แม่สาย แม่สอด ตลอดจนลอดออกไปเปิดโฉมสู่ตลาดจตุจักรในบางกอก
เมื่อ 4-5 ปีที่แล้วมีดงามด้ามหนึ่งหลักพันก็มีราคา แต่เดี๋ยวนี้ราคาขึ้นถึงหลักหมื่นแล้ว
ส่วนมีดหลูบเงินทรงกระบอกนั้น เล่าความตามภาพจิตรกรรมฝาผนัง วัดภูมินทร์ จังหวัดน่าน ที่เห็นเจ้านายใหญ่ยศหรือจะเป็นเจ้าชายกุมไว้ อวดซ่นด้ามรูปดอกบัวตูม จนนักเล่นมีดหลายท่านตั้งชื่อมีดทรงนี้ว่า "มีดเจ้าชาย" ก็ไม่น่าจะเป็นของบ้านเราอีกเช่นกัน เพราะรูปแบบมันฟ้องอยู่
ภาพจิตรกรรมโบราณไม่พบเจ้าชายเหน็บมีดหวายฝักไม้อย่างเมือง ๆ ท่านทรงใช้ "ของนอก". ทั้งสิ้น
|
