เมื่ออายุได้ ๑๒ ปี ได้เข้าไปเป็น "ขะโยม" (เด็กวัด) ช่วยทำงานต่างๆ ในวัด และได้รับการศึกษาอักขระล้านนา ตามแบบของเด็กวัดทั่วไป
ต่อมาท่านได้บรรพชาเป็นสามเณร เมื่อวันที่ ๓ เมษายน ๒๔๕๗ ขณะอายุ ๑๓ ปี โดยมีท่านครูบาสีธิวิชโย เป็นพระอุปัชฌาย์ และเป็นอาจารย์สอนหนังสือให้ด้วย ต่อมาได้อุปสมบทเป็นพระภิกษุ เมื่ออายุครบ ๒๐ ปี ในวันที่ ๗ มิถุนายน ๒๔๖๔ โดยมี ท่านครูบาสีธิวิชโย เป็นพระอุปัชฌาย์

ในชีวิตสมณเพศของท่านครูบาเจ้าอินสม สุมโน ท่านเป็นพระที่มีจิตใจโอบอ้อมอารีต่อคณะศรัทธาและลูกศิษย์ทั่วหน้า ไม่มีแบ่งชั้นวรรณะ ท่านมรณภาพเมื่อวันที่ ๑๓ ตุลาคม ๒๕๔๐ ด้วยโรคชรา สิริอายุได้ ๙๖ ปี