การซื้อขายพระ

ตอนรับซื้อของโจร

อ่านข่าวหนังสือพิมพ์ และในเนตวันนี้(14 กันยายน 2557) ว่ามีเซียนพระลักพระ  บางฉบับก็ว่ารับของโจร ซึ่งข้อเท็จจริงจะเป็นประการใดค่อยให้ศาลตัดสินเอาครับ ในที่นี้ไม่ขอกล่าวถึงและพาดพิงใครทั้งสิ้น  โดยไม่อยากให้ร้านพระ หรือทุกท่านเกิดความกลัวในการรับซื้อ ขายพระจนเกินไป จึงขออนุญาตเขียนบทความนี้ขึ้น

ความผิดฐานรับของโจรตามประมวลกฎหมายอาญาได้บัญญัติไว้ว่า

มาตรา 357 ผู้ใดช่วยซ่อนเร้น ช่วยจำหน่าย ช่วยพาเอาไปเสีย ซื้อ รับจำนำหรือรับไว้โดยประการใด ซึ่งทรัพย์อันได้มาโดยการกระ ทำความผิดถ้าความผิดนั้นเข้าลักษณะลักทรัพย์ วิ่งราวทรัพย์ กรรโชก รีด เอาทรัพย์ ชิงทรัพย์ ปล้นทรัพย์ ฉ้อโกง ยักยอกหรือ เจ้าพนักงานยักยอกทรัพย์ ผู้นั้นกระทำความผิดฐานรับของโจรต้อง ระวางโทษจำคุกไม่เกินห้าปี หรือปรับไม่เกินหนึ่งหมื่นบาท หรือทั้ง จำทั้งปรับ

ถ้าการกระทำความผิดฐานรับของโจรนั้น ได้กระทำเพื่อค้ากำไร หรือได้กระทำต่อทรัพย์อันได้มาโดยการลักทรัพย์ตาม มาตรา 335 (10) ชิงทรัพย์หรือปล้นทรัพย์ ผู้กระทำต้องระวางโทษจำคุกตั้งแต่ หกเดือนถึงสิบปี และปรับตั้งแต่หนึ่งพันบาทถึงสองหมื่นบาท...

ลองดูตัวอย่างนี้ครับ

1.สมชายเข้าไปลักพระขุนแผนครูบาจันต๊ะรุ่น 1 ฝังตะกรุด ซึ่งมีอยู่องค์เดียว มูลค่า 1 ล้านบาท ในร้านของสมหวัง อย่างนี้สมชายผิดลักทรัพย์ เป็นความผิดอาญาแผ่นดิน  ยอมความไม่ได้ ทางแพ่งก็เป็นเรื่องละเมิดต้องชดใช้ค่าสินไหมทดแทน

2.สมชายเอาพระขุนแผนครูบาจันต๊ะที่ลัก ไปให้สมศรี ภรรยาของสมชายซึ่งรู้ว่าสมชายลักพระดังกล่าวมาจากร้านของสมหวัง  โดยนำไปขายที่ร้านของสมโชคที่กาดคำสาย ซึ่งเป็นตลาดจำหน่ายพระ  โดยสมโชคไม่รู้ว่าเป็นพระขุนแผนฯที่ได้มาจากการลักทรัพย์  กรณีนี้ใครจะผิดอะไรบ้าง ตอบ สมชายผิดลักทรัพย์ สมศรีผิดรับของโจร สังเกตุให้ดีว่าความผิดฐานรับของโจรไม่จำเป็นต้องเสียค่าตอบแทน  เพียงแต่ช่วยพาเอาไป รับไว้ ก็มีความผิดฐานรับของโจรได้และสมศรีก็รู้ดีว่าพระขุนแผนฯได้มาจากการลักทรัพย์  เมื่อได้ความว่าเอาทรัพย์ไปขาย เท่ากับเป็นการได้กระทำเพื่อค้ากำไรต้องรับโทษหนักขึ้นตามมาตรา 357 วรรคสอง  ส่วนสมโชคจะมีความผิดหรือไม่  อันนี้ท่านผู้อ่านที่เป็นร้านรับเช่าพระหรือท่านที่ชอบชื้อ สะสมพระคงลุ้นอยู่  ก็ขอตอบว่าตามข้อเท็จจริงกรณีตัวอย่างนี้  สมโชคไม่รู้ว่าพระขุนแผนฯ ได้มาจากการกระทำความผิดฐานลักทรัพย์  เท่ากับขาดเจตนาในการกระทำความผิด  สมโชคเจ้าของร้านที่รับซื้อพระไม่มีความผิดตามกฎหมาย

3.กรณีสมสมร ไปซื้อพระขุนแผนครูบาจันต๊ะฯ ที่ร้านของสมโชค ในราคา 2 ล้านบาท  โดยไม่รู้ว่าเป็นทรัพย์ที่ลักมา  สมสมรต้องคืนพระให้สมหวังเจ้าของที่แท้จริงหรือไม่ กรณีนี้ต้องพิจารณาตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 1332

ปพพ.ม.1332 บุคคลผู้ซื้อทรัพย์สินมาโดยสุจริตในการขายทอดตลาดหรือในท้องตลาด หรือจากพ่อค้าซึ่งขายของชนิดนั้น ไม่จำต้องคืนให้แก่เจ้าของแท้จริง เว้นแต่เจ้าของจะชดใช้ราคาที่ซื้อมา

เมื่อสมสมรซื้อพระโดยไม่รู้ว่าเป็นพระที่ลักมาจากร้านของสมโชค  ซึ่งอยู่ในตลาดคำสายอันเป็นสถานที่ขายพระ เป็นท้องตลาดคามความในมาตรา 1332 ไม่จำต้องคืนพระ  แต่หากสมหวังเอาเงินคืนสมสมร 2 ล้านบาท ตามราคาที่สมสมรซื้อพระมา สมสมรต้องคืนพระให้สมหวังไป ตามมาตรา 1332

พิจารณาทั้งสามตัวอย่างข้างต้นคงทำให้ทุกท่านอุ่นใจได้บ้าง  กรณีร้านค้าไม่ใช่ว่าเมื่อซื้อพระที่ได้มาจากการกระทำความผิดแล้วเราจะผิดรับของโจรเสมอไป  ข้อสำคัญอยู่ที่เรารู้หรือไม่รู้เท่านั้นว่าเป็นพระที่ลักมา  เช่น เรารู้จักเจ้าของพระขุนแผนดังกล่าวดี  และเจ้าของก็ประกาศขายในเวป  ที่เราใช้บริการอยู่ทุกวัน  หากมีกรณีที่มีคนอื่นที่ไม่ใช่เจ้าของนำมาขาย  เราก็รับซื้อ  อย่างนี้คงอ้างไม่ได้ว่าไม่มีเจตนากระทำความผิด หรือในกรณีด้านผู้ชื้อ  ก็อุ่นใจได้บ้างว่าอย่างน้อยแม้จะต้องคืนพระ  ก็ต้องได้รับเงินคืนจากเจ้าของที่แท้จริงก่อน  ไม่ใช่เสียเงินฟรีๆ  แต่ก็ต้องเป็นการซื้อจากท้องตลาดนะครับ  ปัญหาว่าร้านที่เปิดในเวปเป็นท้องตลาดด้วยหรือไม่  อันนี้ไม่มีฎีกา  แต่ความเห็นส่วนตัวเห็นว่าเป็นท้องตลาดครับ  หวังว่าคงเป็นภูมิคุ้มกันให้ทุกท่านได้บ้างนะครับ

พระยุติธรรมล้านนา