คำถามที่ 2 แล้วองค์ไหนถึงยุค เพราะอะไรถึงยุค เพราะอะไรไม่ถึงยุค
คำตอบ: องค์ที1 ไม่ถึงยุค องค์ที่2 ถึงยุค
เนื่องจากยุคสมัยการสร้างในสมัยโบราณจากการสืบเสาะจากจารึกที่ฐานพระพุทธรูป ปรากฏว่าอายุสมัยการสร้างพระพุทธรูป แบบสิงห์หนึ่งนั้นมีอายุไม่เกิน 600 ปี ทำให้พระพุทธรูปไม่ถูกสร้างขึ้นในยุคที่เรียกว่าอาณาจักรล้านนา ไม่ว่าจะ 600 500 หรือแม้แต่ 400 เองซึ่งยังถือว่าอยู่ในยุคสมัยของการมีอาณาจักรอยู่นั้น ถือเป็นพระพุทธรูปที่ "ถึงยุค"ทั้งสิ้น
พุทธลักษณะโดยทั่วไป ของพระพุทธรูปสิงห์หนึ่ง "ถึงยุค" จะมีการสร้างออกที่ชัดเจน คือ พระพุทธรูปร่างกายอวบใหญ่ ล่ำสัน ประทับนั่งขัดสมาธิเพชร ปางสดุ้งมาร เส้นสังฆาฏิสั้น สูงกว่าราวนม
ส่วนพระพุทธรูปที่ไม่ถึงยุคส่วนใหญ่ สามารถสันนิษฐานได้จาก การเปรียบเทียบพุทธลักษณะ และจารึกที่ฐานพระพุทธรูป คือมีอายุไม่ควรจะเกิน 200 ปีเป็นอย่างมาก นั่นก็หมายความว่าในขณะนั้นอาณาจักทางเหนือถือได้ว่าตกเป็นเมืองขึ้นของกรรุรัตนโกสินทร์ หลังจากที่ยึดกลับมาได้จากพม่าในปี พศ 2317 และสถานปณากษัตริย์องค์แรก พระเจ้ากาวิละ ในปีพศ 2324
มีการสร้างพระพุทธรูปใหม่ขึ้นเพื่อทดแทนการชำรุดเสียหายไป ในครั้งที่มีสงคราม โดยเป็นสร้างล้อยุค คือพยายามที่จะสร้างพระพุทธรูป แบบสิงห์หนึ่ง แบบสิงห์สาม และแบบอื่นๆอีกมากมาย
แต่ปัญหาคือ ฝีมือในการสร้างพระพุทธรูปนั้นยังด้อยกว่า ภูมิปัญญาในยุคก่อนมาก ทำให้การใช้วัสดุ และฝีมืองานช่างดูด้อยกว่า แต่สำหรับกรณณีช่างหลวงอาจทำได้ค่อนข้างดี และใกล้เคียงกับพระพุทธรูปในยุคก่อน
เพราะฉะนั้นพระพุทธรูปแบบสิงห์นึ่งขัดสมาธิเพชร ที่ประทับนั่งสมาธิเกือบทั้งหมด (99.99%) จึงถือให้เป็นพระพุทธรูป ในยุคหลัง หรือ ไม่ถึงยุคแรก แบบรัชกาลเหนือ แบบยุคกลาง แบบยุคเชียงใหม่ อะไรก็ได้ตามแจะเรียกกัน |