จากข้อมูลที่ได้ ศึกษามาพอสมควร พระเกศาในลักษณะนี้ จะถูกสร้างขึ้นในยุคของลูกศิษย์ของครูบาบาเจ้าศรีวิชัย นั้นก็คือ ครูบาอภิชัยขาวปี แห่งวัดพระพุทธบาทผาหนาม นั้นเอง
ในข้อมูลเบื่องต้น มีข้อถกเถียงกันมาก !!!! ว่า พระเกศาพิมพ์พระรอด พระเกศาพิมพ์พระคง หรือ พระเกศาพิมพ์อื่นๆ นั้นที่พบเห็น จะมีเหล็ก หรือบางองค์เป็น ลวดทองแดงเสียบ เพื่อที่จะทำเป็น บ่วง คล้องเชือกเพื่อห้อยคอ หรือ คล้องเชือกสาย ตะกรุด ....สรุปว่าเป็นเกศา ของใครกันแน่ ????
ผู้เขียนขอ อธิบายแตกออกมาดังนี้
1.ถ้าเป็นเกศา พิมพ์ อะไรก็แล้วแต่ ถ้ามีลวดหรือ ทองแดงเสียบเพื่อทำบ่วง และ ด้านหลังองค์พระ (มี) รอยจาร คำว่า อุ หรือ ตัวอักษร ป.(ปลา) ถือว่าเป็นพระเกศา ครูบาอภิชัยขาวปี
2.ถ้าเป็นเกศา พิมพ์ อะไรก็แล้วแต่ ถ้ามีลวดหรือ ทองแดงเสียบเพื่อทำบ่วง และ ด้านหลังองค์พระ (ไม่มี) รอยจาร คำว่า อุ หรือ ตัวอักษร ป.(ปลา) เป็นเรียบๆ ถือว่าเป็นพระเกศา ครูบาเจ้าศรีวิชัย แต่ถูกสร้างขึ้นโดยครูบาอภิชัยขาวปี โดยเส้นเกศาเหล่านั้น ครูบาอภิชัยขาวปีได้เป็นผู้เก็บรักษาไว้ เป็นจำนวนหนึ่ง และในเวลาต่อมาจึงได้นำมาจัดสร้าง โดยได้จัดสร้างพร้อมๆกับ พระเกศาครูบาอภิชัยขาวปีนั้นเอง
3.ถ้าเป็นเกศา พิมพ์ อะไรก็แล้วแต่ (ไม่มี)ลวดหรือ ทองแดงเสียบเพื่อทำบ่วง ด้านหลังองค์พระ (ไม่มี) รอยจาร คำว่า อุ หรือ ตัวอักษร ป.(ปลา) เป็นเรียบๆ ถือว่าเป็นพระเกศา ครูบาเจ้าศรีวิชัย โดยจัดสร้างขึนโดยชาวบ้านผู้เคารพ และศรัทรา องค์ครูบาเจ้า ส่วนใหญ่จะถูกกดพิมพ์ จากพระนิยมเนื้อดิน ในจังหวัดลำพูน เพื่อชาวบ้านจะได้เก็บรักษา พระเกศาครูบา หรือบ้างพกพานำติดตัวไว้เพื่อป้องกันภัย ตามความเชื่อ ของชาวบ้านแต่ละบุคคล บ้างก็จะมีรอยจาร บ้างก็จะไม่มีรอยจาร บางองค์ก็จะ ปิดทองรองชาด เพื่อเป็นรักษาองค์พระไว้ แต่ก็มิได้หมายความว่า การที่ ปิดทองรองชาติ จะถึอว่าเป็นยุคต้น เสมอไปไม่ได้ จะต้องพิจารณา จากเพื่อผงใบลานหรือรักเป็นจุดหลัก โดยจะแบ่งแยกออกเป็น สามยุคสมัย 3.1 ยุคต้น (สมัยครูบาเจ้ายังมีชีวิตอยู่) 3.2 ยุคกลาง (เป็นยุคช่วง ปี 2481 ถึง ปี 2500 สร้างโดยศิษย์) 3.3 ยุคปลาย ( เป็นยุคช่วง ปี 2500 เป็นต้นไปสร้างโดยศิษย์ ) |